แพทย์ รับ COVID-19 ติดง่ายกว่าไข้หวัดใหญ่ ถึง 2-3 เท่า ชี้ระยะ 3 มาแน่นอน

ติดง่ายไหม ?

       "ติดง่ายกว่าไข้หวัดใหญ่ธรรมดา อันนี้เป็นข้อมูลตามปกติที่เรารับทราบกันดี ติดง่ายประมาณ 2-3 เท่า ระยะถ้ามีคนหนึ่งติด สามารถกลายเป็น 2 คน 4 คน 8 คน ใช้ระยะเวลาประมาณ 4 วัน"

สมมติวันนี้ผมมีเชื้อโควิด-19 แล้วผมคุยกับอาจารย์ ผมไม่มีอาการ อาจารย์จะติดไหม ?

มองตาติดเชื้อได้ไหม ?

       "มองตาอาจไม่ใช่ปลากัด (หัวเราะ) แต่ตอนนี้คุณหนุ่มพูดค่อนข้างเข้มข้น รุนแรง การพูดลักษณะนี้ก็อาจจะเป็นลักษณะตกอยู่ที่พื้น ตกที่เสื้อ เข้ามาที่หน้า ถ้าผมจับแล้วอีกสักพักไปจับปาก ขยี้ตา แล้วแคะจมูกก็ติด นี่คือความง่าย แต่ในความง่ายอยู่ที่ว่าเรานั่งคุยกันนานเท่าไร ถ้านั่งใกล้ชิดสัก 30 นาที คุณหนุ่มมีเชื้อโรคอยู่เยอะ แพร่ออกมาได้เยอะ ถึงแม้คนแข็งแรงก็ตาม อายุสัก 30-40 ก็ตาม อยู่ในสถานการณ์ที่เข้มข้น มีปฏิสัมพันธ์ค่อนข้างนาน คนแข็งแรงก็ติดได้ เช่น มีเจ้าหน้าที่ขายสินค้า มีคนมาซื้อของเยอะ ทั้งคนไทยและต่างประเทศ ขณะเดียวกันมีการรับเงิน บัตรเครดิต และพูดคุยกัน ผู้ป่วยรายนั้นขณะนี้อยู่โรงพยาบาล อายุ 30 กว่า ไม่มีโรคประจำตัวใด ๆ ทั้งสิ้น แต่อาการหนักมาก ตรงนี้หมายความว่าคนที่แข็งแรงก็สามารถติดได้ และมีอาการรุนแรงได้เช่นเดียวกัน"

อาจารย์จะบอกว่ามีผู้ป่วยอายุ 30 ปี แข็งแรง ไม่มีโรคแทรกซ้อน แต่ปัจจุบัน อาจารย์กำลังบอกว่าชายคนนี้กำลังวิกฤต แล้วก่อนหน้านี้ที่มีข่าวบอกว่าคนที่ป่วยหนักต้องเป็นคนที่แก่หรือมีโรคประจำตัวอยู่แล้วเท่านั้น มันไม่ได้พิสูจน์ทฤษฎีนี้แล้วเหรอ ?

       "จริง ๆ แล้วไม่ได้หมายถึงว่าทุกคนที่หนุ่มแน่น เป็นสาวแข็งแรง จะมีความเสี่ยงมากกว่าธรรมดา เรียนให้ทราบว่าคนสูงวัย มีโรคประจำตัว เบาหวาน ความดัน โรคปอด โรคหัวใจ ก็ยังเป็นกลุ่มเสี่ยงที่สำคัญ จะมีอาการได้รุนแรง แตที่เรียนให้ทราบ คนที่ไม่มีโรคประจำตัวเลยและเป็นหนุ่มสาว จะมีอาการรุนแรงได้นั้นขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ถ้าสถานการณ์ตรงนั้นสัมผัสกับคนมากหน้าหลายตา และตรงนั้นอาจมีเชื้อโรคแพร่สู่เรา โดยที่เราไม่ทราบ อยู่ตรงนั้นวันละ 4-6 ชั่วโมง การได้รับเชื้อมาก ๆ เข้าไปเรื่อย ๆ ก็อาจทำให้ปอดบวม หัวใจล้มเหลว ต้องใช้เครื่องปั๊มหัวใจ เป็นต้น"

COVID-19 ติดอยู่บนโต๊ะ กำแพง เบาะรถ นานแค่ไหน ?

       "อยู่ได้ประมาณ 9 วัน กรณีนี้ถ้าถามข้อมูลตรง ๆ ไวรัสตัวนี้อาจไม่มีใครทราบ 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ว่าข้อมูลการวิจัยใช้ไวรัสที่เป็นพี่น้องกัน หรือเป็นลูกหลานของไวรัสตัวนี้ กรณีนี้อย่างน้อยมีการทดสอบ เมื่อไม่กี่สัปดาห์ก็ศึกษาซ้ำ และยืนยันในภาวะปกติ ที่อากาศธรรมดาอยู่ได้ 9 วัน แต่ถ้าอุณหภูมิประมาณ 4 องศา อยู่ได้ 28 วัน"

ถ้าเราไปขึ้นแท็กซี่ที่เคยรับคนติดเชื้อ และแท็กซี่ไม่มีการทำความสะอาดเบาะ เรามีสิทธิ์ติดได้ใน 9 วัน ?

       "ติดได้อยู่"

แล้วเราจะทำให้ชีวิตปลอดภัยได้ยังไง ?

       "เราสามารถทำให้ปลอดภัยได้ ตรงนี้เราต้องไม่ตื่นตระหนก เราสามารถป้องกันตัวเราเองได้ ผู้ให้บริการสาธารณะ สามารถให้ความปลอดภัยผู้โดยสารได้ กรณีนี้เราขึ้นรถไป เราก็ใส่หน้ากาก ขณะเดียวกันต้องระวังอาจมีแว่นตาที่สวมแนบแน่นไม่ให้มีรู ขึ้นไปแล้วจะจับเบาะอะไรก็ต้องเตรียมพร้อม หาแอลกอฮอล์ เจลล้างมือ ขณะที่เราเปิดประตูรถ ปิดประตูเลย ต้องมีแอลกอฮอล์เจล ล้างมือให้บ่อยที่สุด"

ล่าสุดมีครอบครัวหนึ่งไปเที่ยวญี่ปุ่น กลับมาเอาเชื้อมาด้วย ไปโรงพยาบาลแล้วปกปิดข้อมูล เรื่องนี้ความปลอดภัยหรือเห็นสังคมเป็นส่วนสำคัญ ต้องกักตัวเองอย่างน้อย 14 วัน ตรงนี้สำคัญมากน้อยเพียงไร ?

       "ตรงนี้เป็นเรื่องใหญ่มาก เพราะคนที่ไม่สบาย โดยเฉพาะรู้ว่าตนเองมาจากพื้นที่เสี่ยง หรือคนที่ไม่สบาย แม้ไม่ได้ไปในพื้นที่เสี่ยง อย่างที่ทราบคนไทยติดคนไทยด้วยกันเองได้ ตรงนี้ต้องบอกว่าเรามีความเสี่ยง 2 คุณหมอทั่วประเทศเอง ไปเล็งว่าต้องเป็นคนที่กลับมาจากพื้นที่เสี่ยง แต่จริง ๆ มีผู้ป่วยอีกรายไปโรงพยาบาล 2 แห่ง ที่โรงพยาบาลก็อาศัยคำจำกัดความว่าต้องกลับมาจากพื้นที่เสี่ยง หรือต้องไปสัมผัสหรือใกล้ชิดคนที่เป็นนักท่องเที่ยว ปรากฏว่าคนไข้คนนี้จริง ๆ แล้วไม่ใช่ แต่ติดจากคนธรรมดาในชุมชน ฉะนั้นตอนนี้ไม่ว่าจะเป็นพวกเราที่เป็นหมอก็ต้องระวัง ว่าใครก็ตามที่มีลักษณะเจ็บป่วยไม่สบาย และไม่จำเป็นแต่ไอจาม ปวดเมื่อยตัว ตรงนั้นเป็นอาการ COVID-19 ได้ เราก็ต้องระแวดระวังเพิ่มขึ้น มองคนไทยต่าง ๆ ไม่สามารถแยกได้ว่าเป็นคนไข้ธรรมดา แบคทีเรีย หรือโควิด

       ประการที่สอง คนที่ป่วยและรู้ว่าตัวเองป่วยโดยเฉพาะมาจากพื้นที่เสี่ยงด้วย ก่อนหน้าเกิดเหตุวันนี้ ก็มีคนกลับมาจากต่างประเทศเยอะมาก ติดบ้างไหมเราไม่ทราบ เพราะขณะนี้คนที่ติด 80 เปอร์เซ็นต์ จะไม่มีอาการเลย หรือมีอาการน้อยมาก อีก 20 เปอร์เซ็นต์ อาการค่อนข้างหนัก หรือวิกฤต ข้อมูลตรงนี้ออกมาจากผู้ป่วยที่รายงานเมื่อประมาณ 2-3 วันที่แล้ว ผู้ป่วย 7 หมื่นกว่าราย ในประเทศจีน ตรงนี้ยืนยันแน่นอน ขณะนี้เราเพ่งไปที่คนที่เป็นตัวแพร่เชื้อ ซึ่งอาจเป็นคนหนุ่มสาวไปสัมผัสโรค ไปอยู่ในพื้นที่สาธารณะ ชุมนุมชนเยอะ ๆ ปรากฏว่าไม่มีอาการ พอไม่มีอาการก็กลับบ้านและไปเจอผู้สูงวัย คุณพ่อ คุณแม่ คนรับเคราะห์ตรงนั้นคือผู้สูงวัย ผู้ปกครอง"

มีคนประเภทเก็บตังค์เอาไว้เพื่อไปเที่ยวประเทศในกลุ่มเสี่ยง เดินทางไปเสร็จแล้วกลับมา ทางการบอกให้กักตัวเอง 14 วัน แต่จะมีคนกลุ่มหนึ่งไม่ฟัง ตรงนี้จะทำยังไงให้เขาเข้าใจว่าเขาต้องกักตัวเอง 14 วัน ?

       "ขณะนี้โรคCOVID-19 ประกาศเป็นโรคติดต่ออันตรายเรียบร้อย การประกาศเป็นโรคติดต่ออันตรายถ้ามีการฝ่าฝืน จะมีโทษทางกฎหมาย กฎหมายฉบับนี้คงไม่ได้อยากที่จะเอาโทษ แต่ต้องการให้ทราบว่ามีเรื่องกฎระเบียบชัดเจนเรียบร้อย อย่างน้อยที่สุดต้องรับฟังและปฏิบัติตาม ตรงนี้เราต้องมีความรับผิดชอบต่อสังคม แต่เหนือกว่านั้นเราไปทำร้ายคนที่อยู่ที่บ้านเรา ครอบครัว คนที่ทำงาน ตรงนี้มีผลกระทบมากเลย เพราะที่เราบอกว่าประเทศไทยไม่เหมือนประเทศอื่น ประเทศอื่นติดกันเป็นร้อยเป็นพันคนเสียชีวิต แต่ขณะนี้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขเราทำงานเข้มข้นมาก เมื่อรู้ว่าป่วย ก็ติดตามผู้สัมผัส ไม่ว่าจะ 30 คน หรือ 100 คนก็ตาม ทำงานเข้มข้น

หน่วงหมายถึงชะลอ ?

       "มันต้องเกิดแน่ แต่เราพยายามไม่ให้ระเบิดเป็นภูเขาไฟ ค่อย ๆ เกิดขึ้นทีละเล็กละน้อย ถ้าค่อย ๆ เกิดนิดหน่อย เดือนนึงไม่าก ก็จะมีผู้ป่วยอาการหนักเดือนนึง 2-3 คน เพราะฉะนั้นโรงพยาบาลทั่วประเทศก็รับมือไหว ไม่ว่าจะโรงพยาบาล แพทย์ อุปกรณ์เครื่องมือต่าง ๆ อย่างที่ทราบขณะนี้ทุกโรงพยาบาลเตียงแออัดมาก ถ้ามีคนไข้แบบนี้เข้าไป เราก็จะต้องกันเป็นพิเศษ"

ทำไมเราถึงไม่สร้างใหม่เหมือนประเทศอื่น ๆ ?

เชื้อตัวนี้อันตรายไหม เพราะบางคนรู้สึกไกลตัว ?

       "มันอันตรายตรงที่ว่า 80 เปอร์เซ็นต์อาการมันน้อยหรือไม่มีอาการเลย"

อาจารย์เคยบอกว่าที่น่ากลัวคือบางคนปอดบวมสองข้าง แต่ไปโน่นไปนี่ได้เหมือนเขาไม่เป็นอะไร ?

       "นี่เป็นลักษณะพิเศษของโควิด ข้อมูลตรงนี้มาจากประเทศจีนโดยตรง เพราะเราติดต่อคุณหมอทางนั้นด้วย เชื้อตรงนี้จะลงไปที่ปอดทั้งสองข้าง แต่ไม่มีไอ มันลงไปข้างล่างเลย มันไม่ผ่านคอ มันเลยไม่เจ็บ มันลงปอดเลย ที่ประหลาดคือ ขนาดมีฝ้าในปอดเรียบร้อยก็ยังเดินไปเดินมาได้"

ไม่แสดงร่องรอยของโรคออกมา ?

       "ไม่มี ไข้ก็ไม่มี เราก็จะไม่รู้ว่าเป็นโควิด มันก็มีสองด้าน ตัวเองก็ไม่รู้แม้จะรับผิดชอบดียังไงก็ตาม หมอเองก็ไม่รู้ว่าแพร่เชื้อ ฉะนั้นอาการแม้แต่น้อยนิด ครั่นเนื้อครั่นตัว ไม่อยากทำงานเท่าไร ขี้เกียจ เราต้องเปรียบเทียบตัวเราเองกับที่ผ่านมาว่าขณะนี้ท่าทางไม่ดี เราไม่สบาย การที่เราไม่สบายตรงนี้ต้องกักตัวอยู่บ้านโดยไม่สุงสิงกับคนในครอบครัว ขณะเดียวกันก็เตรียมพร้อมว่าถ้าเราอาการหนักจะมีใครพาไปโรงพยาบาลหรือเปล่า ถ้าไปก็ต้องบอกคนขับรถด้วยเพื่อให้เขาทำความสะอาดรถหลังเขาส่งคุณแล้ว"

ไปเอกซเรย์ปอดเจอไหม ?

       "ก็มีสองประเด็นด้วยกัน เพราะที่จีนไม่ได้ใช้เอกซเรย์ปอดธรรมดา ใช้คอมพิวเตอร์ซีพีในการดูปอด เหตุผลที่ทำแบบนั้นเพราะละเอียดกว่า โรงพยาบาลประเทศจีนไม่มีทุกแห่งที่สามารถตรวจพีซีอาร์ได้ แต่โรงพยาบาลทุกแห่งในจีนมีเครื่องซีพี ฉะนั้นคนที่เดินมาท่าทางอยู่ในข่ายต้องสงสัยก็ตรวจซีพีเลย พอตรวจซีพี ถึงจะเดินได้ ไอก็ไม่ค่อยไอเท่าไหร่ แต่มีฝ้าที่เป็นลักษณะพิเศษของโรคนี้ ก็กักตัวไม่ให้แพร่เชื้อได้ แต่จุดมุ่งหมายคือ กักตัวดูว่าจะแพร่เชื้อหรือไม่ จะได้ช่วยชีวิตทัน"